Gefaseerd maaien een bron van leven

Een belangrijk onderdeel van het groenonderhoud dat Team Rijntakken in de uiterwaarden uitvoert in opdracht van Rijkswaterstaat is het maaien. Het maaien van de begroeiing is nodig om houtige verruiging te voorkomen en een goede doorstroming te waarborgen. Daarnaast is het maaien van het groen ook nodig om bepaalde soorten in stand te houden. Sommige bijzondere planten komen vooral in het rivierengebied voor. Specifiek in de Bossenwaard zijn klein vlooienkruid, liggende ganzerik, zomerfijnstraal, hertsmunt en vele andere soorten te vinden. Zonder te maaien verdwijnen deze soorten. 

Leefgebied

In de Bossenwaard komen ook vele soorten kleine zoogdieren, vogels en insecten voor. Bij het volledige wegmaaien is hun leefgebied tijdelijk verdwenen tot het moment dat het gras en bijbehorende kruiden weer zijn terug gegroeid. Sommige soorten vlinders en andere insecten krijgen niet de gelegenheid om hun levenscyclus volledig te voltooien. Bijvoorbeeld omdat ze in grasstengels of kruiden overwinteren als ei of als rups. Tijdens het maaien worden deze eitjes en rupsjes afgevoerd en verdwijnen ze.

Maaibeleid

Daarom hebben wij een pilot uitgevoerd met gefaseerd maaien. Fasering in het maaibeleid kan op verschillende manieren. Denk aan strakke compartimentering of juist wat speelser door vakken te laten staan en langs deze randen wat meer te slalommen met de maaier. Dit laatste hebben we toegepast in de Bossenwaard. Niet alleen ziet het er landschappelijk mooier uit, ook ontstaan er aan de randen van de vegetatie meer verschillende microklimaten, bijvoorbeeld door de afwisseling van verschillende zon- en schaduwplekken. Voor diverse insecten is dit gunstig voor hun ontwikkeling. Ook ontstaan er meer schuilmogelijkheden voor uiteenlopende weersomstandigheden voor insecten, het grasland wordt als het ware klimaatrobuuster. Door de hoeveelheid insecten en vlinders te tellen krijgen wij een indruk of deze gefaseerde manier van maaien het gewenste effect heeft.  

Maatwerk

Het uitvoeren van een uitgekiende fasering in het maaien zorgt ervoor dat de waarden van de begroeiing voor doorstroming van het water en behoud van planten en dieren in balans is. Dit is het optimale resultaat waar wij naar streven. We kijken naar de mogelijkheid om dit type beheer ook in andere uiterwaarden toe te passen. Maar het beheren en onderhouden van uiterwaarden is meer dan alleen maar maaien. Overal is maatwerk nodig. We maken een afweging waar en wanneer fasering in het maaien voordelen op kan leveren. Dit hangt mede af van de daar voorkomende risico’s voor waterveiligheid, voorkomende natuurdoelen, praktische uitvoerbaarheid, etcetera.